Δυο λογια για τήν ὀρθόδοξη ἀνθρωπολογία,
μέ ἀφορμή τήν ἑορτή τῆς
Μεταμορφώσεως τοῦ Χριστοῦ, πού ἑορτάσαμε,
καί τῆς
Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, πού θά ἑορτάσουμε, οπως τα διατυπωσε ο Μητροπολιτης Ναυπακτου την14η Αυγουστου 2022 σε κηρυγμα Του.
Κατ αρχας τό ἀρχέτυπο τῆς
δημιουργίας τοῦ ἀνθρώπου καί τῆς ἀναδημιουργίας
του
εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Χριστός, ὅπως ἀποκαλύφθηκε
στό Ὄρος Θαβώρ, ενωπιον των 3 Μαθητων Του.
Η Θεοτοκος μας ἔδειξε τόν
σκοπό τῆς ὑπάρξεως τοῦ ἀνθρώπου
πού εἶναι να ἑνωθῆ μέ τόν Χριστό, νά πορευθῆ ἀπό τό κατ’ εἰκόνα, πού εἶναι τό νoερό καί το αὐτεξούσιο, στό καθ’ ὁμοίωση, πού εἶναι ἡ
κατά Χάρη θέωση, και πού επιτυγχανεται μέ τον ὀρθόδοξο
ἡσυχασμό καί τήν μυστηριακή ζωή, τήν πράξη καί
τήν θεωρία.
Αὐτή σε γενικες γραμμες εἶναι ἡ
ὀρθόδοξη ἀνθρωπολογία σύμφωνα μέ τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας.
Δυστυχῶς,
σήμερα, παρά τήν διδασκαλία αὐτήν πού πέρασε σε ὅλη τήν
πατερική διδασκαλία καί τήν ὑμνογραφία τῆς Ἐκκλησίας,
ἀλλά καί τίς εὐχές τῶν
Μυστηρίων, ἐπιχειρεῖται νά εἰσαχθῆ
μιά ἄλλη ἀνθρωπολογία, με νέους ὅρους.
Ετσι , Ἀντί
τοῦ κατ’ εἰκόνα καί
τοῦ καθ’ ὁμοίωση γίνεται
λόγος γιά τήν ἀγάπη
καί την ἐλευθερία, ὅπως
τό εἰσήγαγε ἡ ρωσική
θεολογία.
Φυσικά και ὑπάρχει ἡ ἀξία μεταξύ τῆς σχέσεως ἀγάπης καί ἐλευθερίας, ἀλλά δεν πρέπει νά γίνεται ἀντικατάσταση τῆς θεολογίας
τοῦ
κατ’ εἰκόνα καί ὁμοίωση.
Ἀντί τωρα τῆς διδασκαλίας ὅτι ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου ἔχει λογική καί νοερά ἐνέργεια πού ἀναπτύσσονται φυσιολογικά ὡς:
νοῦς
καί λόγος, μιλουν μόνο γιά τήν λογική,τήν λογικοκρατία καί τήν ἐλευθερία
τῆς βούλησης.
Ἀντί τῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Πατέρων ὅτι :
ὁ Θεός δημιούργησε τόν ἄνθρωπο ὡς ἄρσεν καί θῆλυ, γίνεται λόγος γιά τό ἀνθρώπινο πρόσωπο, και την ἐλευθερία τοῦ προσώπου, χωρις τήν ἀναγκαιότητα τῆς φύσης προκειμένου νά δικαιολογηθοῦν ὅλες οἱ ἐμπαθεῖς καταστάσεις.
Ἀντί τῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας ὅτι ἡ πορεία τοῦ ἀνθρώπου πρός τήν θέωση γίνεται μέ τήν μετοχή τῆς καθαρτικῆς, φωτιστικῆς καί θεοποιοῦ ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ,
γίνεται λόγος γενικά καί ἀφηρημένα γιά τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου πρός τόν Θεό καί τούς ἀνθρώπους.
Εννοειται οτι ὁ Θεός ἀγαπᾶ τόν
κόσμο, ἀλλά ἄν δέν ὑπάρχουν οἱ
προϋποθέσεις, αὐτή ἡ ἀγάπη ενεργει
κολαστικά, ὅπως, ἐπίσης, αν ειναι φίλαυτη καί ἰδιοτελής ἀγάπη, ἡ ὁποία
πρέπει νά θεραπευθῆ καί νά γίνη ἀνιδιοτελής.
Ὁ Χριστός καί ἡ Ὑπεραγία
Θεοτόκος δείχνουν τι εἶναι
ὁ ἄνθρωπος, καί ποιός εἶναι ὁ
σκοπός του.
Προφανως δέν χρειάζονται ἐκπτώσεις στήν ὀρθόδοξη
θεολογία μέ τήν ἀντικατάστασή της ἀπό ξένες θεολογίες.
Περίληψη από κήρυγμα του Μητροπολίτου Ναυπάκτου που εκφώνησε
στον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ναυπάκτου, την Κυριακή 14η Αυγούστου