ΒΙΤΑΜΙΝΗ Β12

 

Η βιταμίνη Β12,  κομπαλαμίνη, είναι υδατοδιαλυτή και εμπλέκεται στο μεταβολισμό κάθε κυττάρου . 

Είναι σημαντική στην φυσιολογική λειτουργία του νευρικού συστήματος μέ τη μυελίνη και ωρίμανση των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο μυελό των οστών.

Ειναι μία από τις οκτώ υδατο διαλυτές  βιταμίνες Β, η μεγαλύτερη και πιο δομικά περίπλοκη . 

Υπάρχει  στις ζωικές πρωτεΐνες και η βασική της πηγή είναι 

οι μικροοργανισμοί του εντερικού συστήματος των χορτοφάγων ζώων.

Οι περισσότεροι  λαμβάνουμε αρκετή βιταμίνη Β12 από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων,  κρέατος, αυγών και ψαριών.

Τα συμπληρώματα Β12 διατίθενται σε δισκία ενώ φαρμακευτικά σκευάσματα μπορούν να χορηγηθούν με ενδομυϊκή ένεση.

Η πιο συνηθισμένη αιτία ανεπάρκειας βιταμίνης είναι 

η διαταραχή της απορρόφησης, 

λόγω απώλειας του :

γαστρικού ενδογενούς παράγοντα, 

ο οποίος πρέπει να δεσμευτεί με την τροφική πηγή Β12 για να γινει η απορρόφηση. 

Αυτή η κατάσταση ονομάζεται κακοήθης αναιμία. 

Η διατροφική ανεπάρκεια  Β12 είναι πολύ σπάνια λόγω επάρκειας της σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης .

Μειωμένη πρόσληψη  Β12 μπορεί να προκαλέσει σοβαρή και 

μη αναστρέψιμη βλάβη, 

σε εγκέφαλο και νευρικό σύστημα . Σε επίπεδα μόνο ελαφρώς χαμηλότερα από τα φυσιολογικά, μπορεί να παρατηρηθεί, μεταξύ άλλων, σειρά από συμπτώματα όπως 

κόπωση, λήθαργος, κατάθλιψη, κακή μνήμη, δύσπνοια, πονοκέφαλοι και χλωμό δέρμα, 

ειδικά σε άνω των 60 ετών οι οποίοι παράγουν λιγότερο γαστρικό οξύ στο στομάχι καθώς μεγαλώνουν, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα ανεπάρκειας Β12. 

Η έλλειψη  Β12 μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα μανίας και ψύχωσης.

Η ανεπάρκεια Β12 προκαλείται συνήθως από χαμηλή πρόσληψη, αλλά και από δυσαπορρόφηση, λογω εντερικων διαταραχων, χαμηλή παρουσία δεσμευτικών πρωτεϊνών και χρήση ορισμένων φαρμάκων. 

Η  Β12 είναι σπάνια στα προϊόντα φυτικής προέλευσης, έτσι οι χορτοφάγοι είναι πιθανό να υποφέρουν από ανεπάρκεια Β12.

Τα βρέφη διατρέχουν κίνδυνο ανεπάρκειας Β12 αν γεννηθούν από μητέρες που είναι χορτοφάγοι. 

Οι ηλικιωμένοι που δεν τρωνε κρέας  είναι επίσης ευάλωτοι. 

Η ανεπάρκεια Β12  εμφανιζεται μεταξύ 40% και 80% αναμεσα σε χορτοφαγους .

Συμπτώματα που δειχουν  χαμηλά  επίπεδα Β12 .

Υπερβολική κούραση τις απογευματινές ώρες

Η κούραση ακόμη και μετά από  7-9 ώρες ύπνου είναι τυπική ένδειξη έλλειψης της Β12. 

Αυτό συμβαίνει επειδή ο οργανισμός χρειάζεται τη βιταμίνη για  παραγωγη ερυθρων αιμοσφαιριων, που μεταφέρουν οξυγόνο . 

Χωρίς αρκετό οξυγόνο , η κούραση είναι αναπόφευκτη ακόμη και μετά από επαρκή ύπνο.

Μυϊκή αδυναμία

Δυσκολια στα ψώνια του σούπερ μάρκετ ή  όταν σηκώνετε ένα βαρύ αντικείμενο..

Η μειωμένη παροχή οξυγόνου επηρεάζει και τους μύς, με αποτέλεσμα γενικευμένη αδυναμία.

Μούδιασμα και κράμπες

Μούδιασμα και συχνές κράμπες δεν αποκλείεται να οφείλονται σε δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος λόγω της μειωμένης οξυγόνωσης των κυττάρων.

Αδύναμη μνήμη

Τα συχνά κενά μνήμης και η έλλειψη συγκέντρωσης ίσως δεν οφείλονται σε ...πρώιμη άνοια αλλά στην έλλειψη της  βιταμίνης Β. 

Μια  αιματολογική εξέταση μπορεί να επιβεβαιώσει την έλλειψη .

Χλωμό δέρμα

Όταν τα επίπεδα της  Β12 είναι χαμηλά, τα διαθέσιμα ερυθρά  είναι ευαίσθητα και καταστρέφονται ευκολότερα. 

Αποτέλεσμα της καταστροφής τους είναι η απελευθέρωση χολερυθρίνης κατι που συνεπάγεται αποχρωματισμό του δέρματος.

Αλλαγές στο χρώμα και την υφή της γλώσσας

Σε ποσοστό περίπου 50% των ατόμων με διαπιστωμένη έλλειψη Β12 παρατηρείται 

απώλεια θηλών στη γλώσσα, 

δηλαδή των μικρών χαρακτηριστικών εξογκωμάτων που κανονικά διαθέτει στην επιφάνειά της. 

Έτσι, η γλώσσα γίνεται πιο λεία και το χρώμα της είναι πιο έντονο κόκκινο.

Πεσμένη διάθεση και τάση για κλάμα

Η  Β12 παίζει σημαντικό ρόλο και στη σύνθεση σεροτονίνης και ντοπαμίνης

 Επομένως, η έλλειψή της μπορεί να επιφέρει κακή διάθεση, έντονες ανησυχίες και ανεξήγητο κλάμα.

Αλλοιώσεις στην όραση

Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, η έλλειψη Β12 μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες στο οπτικό νεύρο ή τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς, με αποτέλεσμα να θολή όραση, διπλή όραση (διπλωπία), ευαισθησία στο φως ή ακόμη και απώλεια όρασης.