Νόμος Πίστεως lex credendi
και
Νόμος Προσευχής lex orandi
Στην Ορθόδοξη Παράδοση υπάρχει στενή σχέση μεταξύ του
¨lex credendi¨ νόμος πίστεως και του ¨lex orandi¨ νόμος προσευχής.
Ετσι λοιπον στην Ορθόδοξη Διδασκαλία, η Πίστη της Εκκλησίας, όπως διατυπώθηκε από τους μεγάλους Πατέρες της Εκκλησίας και από τις
Οικουμενικές και Τοπικές Συνόδους,
συνδέεται στενά με την Προσευχή της Εκκλησίας.
Πράγματι, η θεολογία
της Εκκλησίας έχει σχέση με την προσευχή και οι προϋποθέσεις των δογμάτων είναι ο Ιερός Ησυχασμός.
Το δόγμα εκφράζεται και βιώνεται
στην προσευχή, και ή προσευχή, η καρδιακή-νοερά προσευχή, οδηγεί στην βίωση του δόγματος.
Αυτός ο συνδυασμός
θεολογίας και προσευχής διατυπώθηκε στην λατρεία και τις ευχές των Μυστηρίων.
Οταν τωρα θέλουμε να μάθουμε ποια
είναι η διδασκαλία της Εκκλησίας για την Τριαδολογία ή την Χριστολογία, Θα την βρουμε στα
τροπάρια πού ψάλλονται στην Εκκλησία.
Όταν θέλουμε ακόμη να πληροφορηθούμε ποια είναι η θεολογία των Μυστηρίων του Βαπτίσματος, του
Χρίσματος, της θείας Ευχαριστίας, θα την ψαξουμε στις ευχές των Μυστηρίων αυτών.
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός είναι ένας σημαντικός Πατέρας της Εκκλησίας, στον όποιο φαίνεται καθαρά η ενότητα μεταξύ
του lex credendi και του lex orandi.
Με το χάρισμα, το οποίο
του δόθηκε, πέρασε όλη την δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας στα τροπάρια πού ψάλλονται στις Ιερές Ακολουθίες, ώστε υμνούμε και δοξολογούμε τον Θεό θεολογικά
και θεολογούμε λατρευτικά, ποιητικά.
Επίσης, όλη η διδασκαλία
του άγιου Γρηγορίου του Παλαμά και των φιλοκαλικών, ησυχαστών Πατέρων είναι
καταγεγραμμένη στα τροπάρια της Εκκλησίας, στα όποια σαφέστατα γίνεται λόγος για κάθαρση, φωτισμό και
θέωση, για πράξη και θεωρία, πού είναι ή βάση της ορθοδόξου θεολογίας.
Όμως, στην διάρκεια των αιώνων υπήρξε διχοτόμηση μεταξύ του lex credendi και του lex orandi, αφού πολλές φορές η θεωρητική διδασκαλία της Εκκλησίας είχε επηρεασθεί από αιρετικές αποκλίσεις, από επιδράσεις της Δυτικής Θεολογίας, ενώ η προσευχή κατά την λατρεία παρέμενε ορθόδοξη.
Αυτή ή διάσπαση χαρακτηρίζεται
ως εκκοσμίκευση.
Τελικά, Ορθόδοξος
Χριστιανός είναι εκείνος του οποίου το
φρόνημα και το ήθος συντονίζονται απόλυτα με
το lex credendi και το lex orandi της Ορθοδόξου Εκκλησίας,
όλα δε τελικα, συντονίζονται στην ορθόδοξη διδασκαλία των Οικουμενικών
Συνόδων και την ησυχαστική Φιλοκαλικη παράδοση.
Και τα δύο αυτά,
βεβαίως, εχουν σχεση με τα Μυστήρια της
Εκκλησίας.
Αντίθετα, συμμετοχή στα Μυστήρια χωρίς την Ορθοδοξία
και την Ορθοζωΐα, είναι τυπική και
ενδεχομένως μηχανική.
Είναι χαρακτηριστικό ότι
ό άγιος Νικόδημος ό Αγιορείτης ήταν ένας ορθόδοξος θεολόγος, ορθόδοξος ησυχαστής και
συνιστούσε την συχνή θεία Κοινωνία.
Αυτό υποδεικνύει το
ορθόδοξο φρόνημα και το ορθόδοξο ήθος.
Μητροπολίτου Ναυπάκτου
Πατερική και Σχολαστική Θεολογία και το περιβάλλον τους, Επιλεγόμενα σελ. 653-654
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου