ΥΠΑΚΟΗ ¨Η ΠΕΙΘΑΡΧΙΑ

 

Στην περίπτωση μιας αγέλης λυκων, κάθε μέλος της πεινάει, αναζητα τροφή  σκοτώνοντας μιαν άλλη ζωή, κι ετσι επιβιώνει. 

Το μειονέκτημα μιας αγέλης είναι ότι σε περιόδους αναγκαστικης νηστειας, τα ισχυρά ζώα  έχουν λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν. 

Οι ελέφαντες και τα λιοντάρια κινδυνεύουν τότε περισσότερο από τα ποντίκια και τις κατσαρίδες. 

Στην περίπτωση μιας κοινωνίας, εντόμων, μελισσών, μυρμηγκιών , κάθε μέλος της φροντίζει για τη δημιουργία αποθεμάτων διαθέσιμων σε όλη την κοινωνία . 

Ο κίνδυνος της ελλειψης μειώνεται, αλλά αναπτύσσεται η βία, καθώς μέλη άλλων κοινωνιών του ίδιου είδους προσπαθούν να σφετερισθούν τα αποθέματα άλλων.

Όλα τα παραπάνω γίνονται αυτόματα.

Οι άνθρωποι έχομε το προνόμιο να ορίζουμε

μόνοι μας τους κανόνες της κοινωνίας μας. 

Ο άνθρωπος είναι πολιτικό όχι κοινωνικό ζώο

λεει ο Αριστοτέλης. 

Επειδή λοιπόν τους κανόνες κάποιοι πρέπει να

τους διαμορφώνουν και να φροντίζουν για την

εφαρμογή τους η πολιτεία έχει άρχοντες και

αρχομένους. 

Οι άρχοντες αποφασίζουν τους κανόνες νόμους

κι  οι αρχόμενοι τους εφαρμόζουν. 

Η απλή περίπτωση είναι η υπακοή. 

Ο άρχοντας, συχνά μονάρχης, αποφασίζει,

διατάζει και οι αρχόμενοι είναι υποχρεωμένοι να

υπακούν. 

Στις σύγχρονες κοινωνίες αυτό δεν είναι ανεκτό.

Ολα γινονται μέσα στα πλαίσια προδιαγραμμένων

περιορισμών. 

Ο βασιλιάς  διατάζει  κι ο στρατιώτης  υπακούει. 

Δεν μπορεί να πάψει ο βασιλιάς να διαταζει

πέρα από τη δικαιοδοσία του. 

Η συμμόρφωση τόσο των αρχομένων όσο και 

των αρχόντων με γενικούς κανόνες λέγεται

πειθαρχία, όχι υπακοή. 

Πειθαρχία υπάρχει στις κοινωνίες, υπακοή 

στις αγέλες.

Πώς επιτυγχάνεται όμως η πειθαρχία στην

ανθρώπινη κοινωνία; 

Η συμπεριφορά μας καθορίζεται από δύο

μεγάλους παράγοντες. 

Μπορεί να υπαγορεύεται από φυσιολογικές

ανάγκες που ταλαντώνονται με περιοδικές

επιθυμίες, 

Κάθε τόσο διψάμε, πεινάμε,  και πάλι επανάληψη.

Μας τσιμπάει ένα αγκάθι και κάνομε κινήσεις για

να το απομακρύνουμε. 

Βλέπουμε ένα νόστιμο μεζέ πριν πεινάσουμε και

μας ανοίγει η όρεξη Ανταποκρίσεις σε φυσικά 

ή εξαρτημένα αντανακλαστικά. 

Χάρη στα αντανακλαστικά 

μαθαίνομε, αποκτούμε  συνήθειες. 

Οι συνήθειες, σαν την αδράνεια στη Φυσική,

αντιστέκονται στην αλλαγή συμπεριφοράς, 

αλλά όταν αναπτυχθεί νέα συνήθεια, συμβάλλουν

στη διατήρησή της. 

Για να αναπτυχθεί νέα συνήθεια, νέο εξαρτημένο

αντανακλαστικό, απαιτούνται ζευγαρωτές

επαναλήψεις ερεθισμάτων.

Ο πιο απλός τρόπος για να αποκτηθεί μια

συνήθεια είναι το σύστημα ποινών και

ανταμοιβών. 

Όταν κάποιος κάνει κάτι που δεν πρέπει     

τιμωρείται και όταν κάνει το σωστό

ανταμείβεται. 

Πολύ αποτελεσματική μέθοδος, μόνο που 

δεν εσωτερικεύεται επαρκώς ούτε διαρκεί. 

Ο μαθητευόμενος κάνει αυτό που πρέπει, 

όχι επειδή πρέπει, αλλά προσδοκώντας 

την ανταμοιβή. 

Από την άλλη, αποφεύγει να παραβιάσει τους

κανόνες για το φόβο της ποινής, αλλά νοιώθει

οργή για την ποινή, και σε πρώτη ευκαιρία

ευρισκόμενος έξω από επιτήρηση, παραβιάζει

τους κανόνες.

Μια άλλη μέθοδος, πολύ πιο δύσκολη, είναι να ζει

κάποιος σε συνθήκες που δεν είναι δυνατή η 

παραβίαση των κανόνων. 

Έτσι, συνηθίζει ότι δεν υπάρχει άλλο από το 

να τους τηρεί. 

Μα μπορεί να υπάρξει κάτι τέτοιο; 

Βέβαια τα κοινωνικά έντομα έτσι ζουν, ανίκανα  

να ξεφύγουν από τους περιορισμούς τους       

Στον άνθρωπο όμως; Να πώς το βλέπω. 

Όταν παίζω ένα παιχνίδι, τηρώ τους κανόνες, 

αλλιώς αποβάλλομαι. 

Πού και πού όμως κάνω ζαβολιά. 

Αν την προσέξει κάποιος, αποβάλλομαι από το 

παιχνίδι. Αν όμως δεν γίνω αντιληπτός, νικάω. 

Κι αυτός είναι ο σκοπός μου. 

Τώρα παίζω το ίδιο παιχνίδι στο κομπιούτερ 

μου, μπορεί να είναι μια παρτίδα σκάκι ή με 

τράπουλα ή άλλο. 

Τώρα είναι αδύνατο να κάνω ζαβολιά. 

Αυτή είναι η κύρια διαφορά του υπολογιστή από 

τον ανθρώπινο αντίπαλο.

Μα είναι δυνατό σε μια ανθρώπινη κοινωνία 

κάτι τέτοιο; 

Στην αρχαία Αθήνα η πιο υπεύθυνη θέση, σαν 

του ανώτατου άρχοντα , ήταν εκείνη που 

ο κάτοχός της διατηρούσε τη σφραγίδα του 

κράτους, τα κρατικά αρχεία και τον κρατικό 

θησαυρό. 

Αυτός ο άνθρωπος επιλεγόταν με κλήρωση 

και άλλαζε κάθε μέρα. 

Φαντάζεστε λοιπόν πως ήταν δυνατό να υπάρξει 

σ΄ αυτό τον τομέα, μ΄ αυτούς τους όρους, 

διαφθορά, ζαβολιά; 

Οι ΗΠΑ υποφέρουν από θανάτους από 

οπλοχρησία. Αλλαγή νοοτροπίας δεν γίνεται. 

Απαγόρευση της οπλοκατοχής είναι η προφανής 

λύση. 

Να κι άλλο παράδειγμα. 

Στην κλασική εποχή όλοι ήταν εγγράμματοι, 

διάβαζαν και έγραφαν χωρίς ορθογραφικά λάθη. 

Πώς το πέτυχαν; είχαν κάνει τη μεγαλοφυή 

ανακάλυψη του Ελληνικού αλφαβήτου: 

Για κάθε προφερόμενο φθόγγο υπήρχε ένα μόνο 

γραπτό σύμβολο (γράμμα) και κάθε γράμμα 

προφερόταν με ένα μόνο τρόπο. 

Εφάρμοσαν, μόνοι αυτοί, αντίθετα από τους 

βαρβάρους, το νόμο που ανακάλυψε αιώνες 

αργότερα ο διάσημος Ελβετός γλωσσολόγος 

F. Saussure: 

ο μόνος λόγος ύπαρξης της γραφής είναι να

παραστήσει τη γλώσσα. 

Η εύκολη ικανότητα γραφής συνέβαλε στην 

αρχαία δημοκρατία, καθώς όλοι είχαν ίση 

δυνατότητα να διαβάζουν τους νόμους και να 

προτείνουν γραπτά νομοσχέδια. 

Η γλώσσα όμως είναι ζωντανή, εξελίσσεται  

διαρκώς. 

Στην ελληνιστική περίοδο, η γραφή δεν ήταν πια 

αναγκαία για όλους, καθώς δεν υπήρχε πια 

δημοκρατία. 

Ενώ η γλώσσα εξελισσόταν από γενιά 

σε γενιά και άλλαζε, η γραφή έμενε καθηλωμένη, 

όπως ήταν στην κλασική περίοδο. 

Έτσι φθάσαμε στη σημερινή κατάσταση, που 

έχουμε 15 τρόπους να γράφουμε 5 φωνήεντα 

Σήμερα δεν υπάρχουν Έλληνες που μπορούν να 

γράψουν μια σελίδα χωρίς ορθογραφικό λάθος 

Για να μην πατάμε τη διπλή γραμμή στις εθνικές 

οδούς, πρέπει αυτή να αντικατασταθεί με νησίδα. 

Για να σταματήσει η πελατειακή σχέση 

βουλευτών με ψηφοφόρους αν δεν πουλήσουν  

εκδούλευση δεν ψηφίζονται και αν δεν 

υπακούσουν στο κόμμα δεν ξαναείναι υποψήφιοι

Η  λύση είναι να κληρώνονται, όπως γινόταν 

για την επιλογή των βουλευτών-δικαστών από 

τους προγόνους μας. 

Η προγραμματισμένη ανάπτυξη νοοτροπίας με 

πειθαρχία είναι δυνατή. 

Τη θέλομε όμως; 

Δική μας απόφαση.