ΦΙΛΟΣΟΦΟΥΝΤΕΣ ΘΕΟΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

 

 

Οι φιλοσοφούντες θεολόγοι ηταν  Χριστιανοι Θεολόγοι κατα τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού, οι όποιοι θεολογούσαν με βάση την ελληνική φιλοσοφία.

Οι Πατέρες της Εκκλη­σίας θεολογούσαν με βάση την Αποκάλυψη του Θεού στους Προφήτες, Αποστόλους και σ αυτούς τους ίδιους.

Ο Χριστιανισμός, όταν ξεπερασε τον χώρο της Παλαιστίνης και διαδόθηκε εκει όπου αναπτύ­χθηκε η φιλοσοφία, κυρίως  Πλατωνική,  Αριστοτελική και Νεοπλατωνική, δέχθηκε επιρροές στην ορολογία.

Ετσι Χριστιανοί θεολόγοι συζητούσαν με τους φιλοσοφούντες , κυρίως στα ανατολικά μέρη της Παλαιστίνης, για την Δημιουργία του κόσμου, και τους τρόπους επικοινωνίας του ανθρώπου με το ανώτατο Όν.

Το σημαντικό είναι ότι οι φιλοσοφούντες αυτοί θεο­λόγοι δεν είχαν γνώση της χαρισματικής θεολογίας, δεν είχαν φθάσει στην θέα του ακτίστου Φωτός, γι' αυτό θεολογούσαν περισσότερο με την λογική, τον στοχασμό, πού είναι αναμεμειγμένος με την φαντασία, και έτσι επηρεάσθηκαν από την ελληνική φιλοσοφία.

Αυτός ό τρόπος θεολογήσεως των αρχαίων φιλοσοφούντων  θεο­λόγων είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα του Πλάτωνος, του Αριστοτέλους και των νεοπλατωνικών.

Αύτη ή φιλοσοφική προσέγγιση των θεμάτων της πίστεως γινόταν κυρίως από τους αιρετικούς, τους λεγό­μενους εξελληνίζοντας Χριστιανούς, οι όποιοι προσπα­θούσαν με φιλοσοφικά κριτήρια να καταλάβουν τα θέματα της θεολογίας, κυρίως το θέμα του Θεού.

  Για παράδειγμα οι φιλοσοφούντες θεολόγοι έκαναν διάκριση μεταξύ ουσίας και ενεργείας στον Θεό από την οποία προήλθε η αρειανική αίρεση περί του ότι ό Λόγος του Θεού είναι κτίσμα.

  Άλλα αυτή ή διάκριση είναι φιλοσοφική.

  Αντίθετα, οι Πατέρες ομιλούσαν για την διάκριση μεταξύ της ουσίας και της ενεργείας στον Θεό, αλλά αυτή προερχόταν από την εμπειρία της θεώσεως, δηλαδή έβλεπαν το φως πού το αποκάλεσαν ενέργεια, και μάλιστα άκτιστη.

  Οι φιλοσοφούντες  θεολόγοι ήταν ο Παύλος ο Σαμοσατεύς, ο Λουκιανός, οι Συλλουκιανιστές, δηλαδή οι Άρειανοί, οι Εύνομιανοί, οι Νεστοριανοί και αργότερα οι Μονοφυσίτες και οι Μονοθελήτες.

 

Από το βιβλίο του Μητροπολίτη Ναυπάκτου  Φεγγοβόλες Αστραπές σελ. 372-373)