Η ΠΡΟΕΛΕΥΣΙΣ ΣΚΕΨΕΩΝ ΚΑΙ ΝΟΗΜΑΤΩΝ

 

Κατι που απασχολησε απο αρχαιοτατων χρονων τον ανθρωπο, ηταν και ειναι :

Ποια η προέλευσις σκέψεων και νοημάτων

Στην αρχαία Ελληνική φιλοσοφία και μέχρι σήμερα γίνεται συζήτησις, εάν οι έννοιες, και οι λέξεις, είναι προκαθωρισμένες στον άνθρωπο ή είναι κάτι που ο καθένας αποκτά ξεχωριστά, δηλαδή επίκτητα.

Αυτό το πρόβλημα βλέπουμε να υπάρχη στον προβληματισμό του Αριστοτέλους, αλλα και κατά τον Μεσαίωνα, στον Διαφωτισμο και προχωρούμε μέχρι την σύγχρονη εποχή.

Ετσι σήμερα ,μ αυτό το θέμα ασχολουνται και οι θετικές επιστήμες. Ψυχολόγοι, ψυχιάτροι, βιολόγοι,γιατροι, βιοχημικοι , ερευνούν απο που προερχονται, και δημιουργουνται οι σκέψεις ,εφαρμόζοντας εμπειρικές μεθόδους ερεύνης.

Δηλαδή σήμερα το θέμα αυτό δεν αφορα τη λογική επεξεργασία εκ μέρους του ανθρώπου, κατι που κάνουν η φιλοσοφία και η μεταφυσική ή ο φιλοσοφικος στοχασμος, αλλά αφορα την εμπειρική ερεύνα.

Σημερα συζητείται εάν η ανθρώπινη γλώσσα είναι προκαθωρισμένη να υπάρχη από την φύση του ανθρώπου ή είναι επίκτητος.

Από την γλωσσολογία βλέπουμε ότι κάθε γλώσσα έχει καταπληκτική ανάπτυξη με την πάροδο του χρόνου, ώστε από τον ένα αιώνα στον άλλο διαπιστώνονται σημαντικές διαφορές σε μία γλώσσα.

Οπότε δεν μπορεί κανείς να είναι βέβαιος ότι, όταν διαβάζη αρχαια κείμενα, τα κατανοεί πλήρως , καθώς και το λεξιλόγιο της εποχής εκείνης.

Δηλαδή, με ποία έννοια εχρησιμοποιούντο τότε οι συγκεκριμένες λέξεις.

Έτσι όταν συγκρίνουμε τα Αρχαία Ελληνικά με τα Νέα Ελληνικά, υπάρχουν πάρα πολλές λέξεις που διασώζονται μεν στα Νεοελληνικά, όμως έχουν σήμερα αλλάξει έννοια και δεν έχουν την ίδια σημασία που είχαν στην αρχαιότητα.

Εκείνο πάντως που είναι σημαντικό, είναι ότι τα ρητά ή όροι είναι πολύ συνήθη στους Πατέρες της Εκκλησίας ως φορείς συγκεκριμένων νοημάτων.

Έτσι, για να κατανοήσωμε σωστά τους Πατέρες, πρέπει όχι μόνο να γνωρίζωμε τα ρητά που χρησιμοποιούν οι Πατέρες, δηλαδή αυτά που είπαν και εδίδαξαν, αλλά και τα αντίστοιχα νοήματά τους. Και, όταν λέμε Πατέρες, δεν εννοούμε μόνο τους Πατέρες της Καινής, αλλά και της Παλαιάς Διαθήκης.

Οι Πατέρες της Καινής Διαθήκης αναφέρονται

στους Προφήτας της Παλαιάς Διαθήκης ως εις τους πατέρες των πατέρων ημών και γι’ αυτό εορτάζομε και την Κυριακή των αγίων Προπατόρων.

Λοιπόν ο σκοπός δεν είναι να ξέρωμε μόνο τα ρητά των Πατέρων, αλλά και τα νοήματα που εμπεριέχονται στα ρητά αυτά.

Απ’ όλη την Πατερική παράδοση βλέπομε οι Πατέρες να τονίζουν ότι, το να ταυτίσει κανείς τα ρητά, δηλαδή τα νοήματα περί Θεού, με τον ίδιο τον Θεό, είναι η αρχή της ειδωλολατρίας.

Και τούτο, διότι ο Θεός δεν ταυτίζεται με κανένα ανθρώπινο νόημα.

Το άκτιστον του Θεού δεν εκφράζεται κυριολεκτικά με νοήματα, αλλά μόνο καταχρηστικώς αποδίδομε ονόματα στο Θεό π.χ. ότι είναι καλός, αγαθός, ελεήμων . Και, αυτό, διότι ξέρομε από την εμπειρία των Προφητών και των Πατέρων, από την εμπειρία του δοξασμού, δηλαδή της θεώσεώς τους, ότι κατά την θέωση καταργούνται τα νοήματα περί Θεού.

Σ’αυτήν την εμπειρία εξακριβώνεται αυτό το γεγονός ότι δηλαδή δεν ανταποκρίνεται κανένα κτιστό νόημα στην άκτιστη

πραγματικότητα του Θεού.

Δεν υπάρχει καμμία απολύτως ταυτότης ούτε ομοιότης των νοημάτων ή ονομάτων που έχομε περί Θεού, με την πραγματικότητα που είναι ο ίδιος ο Θεός.Και γι’ αυτόν τον λόγο κατά την εμπειρία της θεώσεως διαπιστώνεται ότι ο Θεός ούτε Μονάς είναι ούτε Ενάς ούτε Τριάς είναι. Επάνω σ’ αυτό ακριβώς το θέμα έχομε ωραία αποσπάσματα από τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, καθώς και από τον άγιο Γρηγόριο Νύσσης, με τα οποία συμφωνούν όλοι οι υπόλοιποι Πατέρες της Εκκλησίας, διότι έχουν παρόμοια με αυτούς εμπειρία.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΣΚΕΨΕΩΝ ΚΑΙ ΝΟΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

π. Ιωάννης Ρωμανίδης

"ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ"

Πηγη https://www.facebook.com/analogion