Γραφει ο Ντοστογιέφσκι. 
¨Παρουσιάστηκε αθόρυβα χωρίς καμιά επίδειξη.Ο λαός συρρέει προς αυτόν, Τον περιτριγυρίζει, μαζεύεται κοντά Του τον ακολουθεί. Εκείνος περνάει σιωπηλός αναμεσά τους και τους κοιτάζει με μια ατέλειωτη συμπόνια. Απλώνει τα χέρια Του και τους ευλογεί, ξυπνά μέσα τους την αγάπη. Ο λαός κλαιει και φιλάει το χώμα που Εκείνος βαδίζει.Τα παιδιά ρίχνουν μπροστά του λουλούδια, Είναι Αυτός ,είναι Αυτός ο ίδιος λένε όλοι. Φτάνει να τον αγγίξουν η να ψαύσουν τα ενδύματά του για να θεραπευτούν,ένας τυφλός βρήκε το φως του και έναν νεκρό κοριτσάκι ανασταίνεται με ένα Tου λόγο.¨







Ο λαός βλέποντας μπροστά του τα ολοζώντανα θαύματα αναταράζεται,φωνές, αναφιλητά.Και να που εκείνη τη στιγμή φάνηκε μπροστά. ο Μέγας Ιεροεξεταστής με τη συνοδεία του. Ψηλός, ξεραγκιανος.με βαθουλωμένα μάτια. Τα είχε δει όλα, τον τυφλό που βρήκε το φως του και το μικρό κορίτσι που αναστήθηκε και το πρόσωπο του σκοτείνιασε. Διέταξε τους φρουρούς του να Τον συλλάβουν και να Τον κλείσουν σε μία σκοτεινή φυλακή. Σε λίγο η πόρτα άνοιξε και μπήκε στο σκοτεινό κελλί ο καρδινάλιος με μια δάδα στο χέρι.Πλησίασε το ¨Αγνωστο¨ και του λέει: Εσύ είσαι; Γιατί ήρθες λοιπόν να μας ενοχλήσεις;αυριο θα σε κάψω πάνω στην πυρά σαν τον χειρότερο αιρετικό.Θα περίμενε κανείς τον Καρδινάλιο, όταν αναγνώρισε εκεί μπροστά του τον ίδιο το Χριστό, να πέσει στα γόνατα και να του ζητήσει έλεος. Ηταν Εκείνος που στο όνομά Του είχε αφιερώσει τη ζωή του. 






Ο Μέγας Ιεροεξεταστής αντιπροσωπεύει την επίγεια ευτυχία και ευημερία,τον επίγειο άρτο. Αγαπά την ειρήνη και το καλό του κόσμου, δεν θέλει την οδύνη και συγκρούεται με τον Χριστό που βάζει τον άνθρωπο σε περιπέτειες διότι τον κάνει ελεύθερο, τον εμπιστεύεται. Η ελευθερία έχει ένα βαρύ τίμημα, που είναι η τραγικότητα ,στην οποία μπορεί να οδηγήσει την ύπαρξη.






Ο Χριστός αφήνει τον άνθρωπο ελεύθερο να κάνει τις επιλογές του, να διαλέξει μόνος του το δρόμο του , ή κοντά Του, ή μακρυά Του. Μόνο ένας Θεός θα δημιουργούσε ένα τόσο ελεύθερο ον που θα το άφηνε να τον Σταυρώσει. Η μεγαλύτερη αμαρτία είναι να μικραίνει κανείς τον άνθρωπο.. Αυτό κάνει ο Μ.Ιεροεξεταστής, όταν επικρίνει το Χριστό που αρνήθηκε τον πρώτο πειρασμό, να κάνει τις πέτρες ψωμιά για να χορτάσει τους ανθρώπους.Ποτέ τους δεν θα χορτάσουν χωρίς εμάς.Συ δεν θέλησες να τους χορτάσεις για να μην τους στερήσεις την ελευθερία.αλλά αυτοί έρχονται, και καταθέτουν την ελευθερία τους στα πόδια μας και μας λένε : κάντε μας δούλους, μα χορτάστε μας.




Ο Μ.Ιεροεξεταστής εξασφαλίζει τον επιούσιο άρτο, μια οργανωμένη κοινωνία όπου επικρατεί δικαιοσύνη. Επίγειος άρτος. Ολα μια καλοκουρδισμένη μηχανή. Ο Θεός εδώ δεν έχει χώρο, δημιουργεί μπελάδες, βάζει δύσκολα. Ο Μ.Ιεροεξεταστής είναι ο πειρασμός που ο Ντοστογιέφσκι τον πρόβαλλε σαν ένα φανταστικό ήρωα να μιλά και να πράττει. Είναι ο πειρασμός που βρίσκεται στα κατάβαθα της ύπαρξής μας που αντιτείνει τις δικές του προτάσεις στο λόγο, ή μάλλον στη σιωπή του Χριστού. 





Ο Ιεροεξεταστής είναι μέρος, του εαυτού μας, που αντιτάσεται στο Χριστό, με μη αντιληπτο,μη συνειδητό τρόπο. Γενεές-γενεών, ανθρώπων με αγνή και αγωνιστική ψυχή έχουν παρασυρθεί απ' το πνεύμα του Μ.Ιεροεξεταστή που μιλά για καλοσύνη φιλανθρωπία, ισότητα και δικαιοσύνη, αλήθειες πανανθρώπινες,αλλά όχι θεανθρώπινες όταν απουσιάζει απ'αυτές ο Χριστός. Δίχως το Χριστό ο ανθρωπος,ειναι μονο χώμα, ενα κτήνος, ένας άβουλος δούλος. Πόθησες την ελεύθερη αγάπη του ανθρώπου λέει στο Χριστό ο Μ.Ιεροεξεταστής.





Οι πειρασμοί στην έρημο στρέφονταν εναντίον της ελευθερης εκλογής, εκ μέρους του ανθρώπου.Ο Καρδινάλιος δεν θέλει την ελευθερία, αλλά την υποταγή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με το θαύμα, κάτι που αρνήθηκε ο Χριστός για να μείνει ο άνθρωπος ελεύθερος. Ο Χριστός δεν θέλει να επιβάλλει την πίστη με το θαύμα,αλλά με την ελευθερη βουληση του ανθρωπου.Οστις θελει οπισω ελθειν.Χαιρετε..