Τις ουν τούτων των τριών.. πλησίον δοκεί σοι γεγονέναι

«Τις ουν τούτων των τριών πλησίον δοκεί σοι γεγονέναι του εμπεσόντος εις τους ληστάς»; Ποιος φέρθηκε ως πλησίον σε έναν άνθρωπο που μισοπεθαμένος κείτονταν στον δρόμο έχοντας χάσει τα πάντα; 

«Ο ποιήσας το έλεος μετ' αυτού». Ο πλησίον δεν είναι κάτι αφηρημένο, δεν είναι μόνο ο ομόθρησκος, ο συγγενής, ο ομοϊδεάτης, αλλά ο πάσχων, ο κατατρεγμένος, το αθώο θύμα. Τώρα πλέον είναι ξεκάθαρο ποιος είναι ο πλησίον, και ποια η στάση του ανθρώπου που θέλει να έχει ζωή αιώνια. Ο Σαμαρείτης δεν απαιτείτην ευγνωμοσύνη του πληγωμένου, ούτε ζητά κάποιο αντάλλαγμα για την βοήθεια που του έδωσε.

Ζούμε ¨μέσα από τις ζωές¨ των άλλων,και οι ζωές των άλλων είναι που προσφέρουν αυτή την πληρότητα.  «Ος γαρ, εάν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήνος δ' αν απολέσει την ψυχήν αυτού ένεκεν εμού και του ευαγγελίου σώσει αυτήν» (Μαρκ. 8, 35). Δεν υπάρχει σωτηρία ατομικής ψυχής, καθότι η ψυχή μας προσδιορίζεται...από τον πλησίον, τον άλλον.Αν όντας ταπεινωμένοι, απογυμνωμένοι, ηττημένοι, δίχως πρόσωπο, παραδομένοι στην απόγνωση που μας διαλύει, ένας άλλος αναγνωρίσει σε μας την εικόνα του, αν μας δώσει πρόσωπο, ¨αυτός ο άλλος¨είναι ο πλησίον μας και αυτός αναδιαμορφώνει την ψυχή μας. Σε κάθε πράξη προβάλλουμε πάντα τον εαυτό μας και ο άλλος γίνεται ο καθρέφτης όπου συνήθως καθρεφτίζεται ο ναρκισσευόμενος εαυτός μας. Ο εαυτός είναι το είδωλο, η αρχή και το τέλος της ειδωλολατρίας. Με την ευσπλαχνία ωστόσο μπαίνουμε στη θέση του άλλου, και τούτο μας συνδέει μαζί του. Γι' αυτό και η προτροπή είναι, «αγάπα τον πλησίον σου ως σεαυτόν», γνωρίζοντας ότι αφετηρία του καθενός είναι πάντα ο εαυτός του. Να ζει όμως κανείς μέσα από  τις ζωές των άλλων και να ανθίζει, μοιάζει με την αγάπη προς τους νεκρούς,που είναι η πιο ανιδιοτελής αγάπη.Ο νεκρός δεν προσφέρει κανέναν καθρέφτη για τον εαυτό.  

Νεανίας και νομοδιδάσκαλος ρωτούν τι να κάνουν για να κληρονομήσουν την αιώνια ζωή. Η αιώνια ζωή δεν μπορεί να λογαριαστεί ως καρπός μόνο προσωπικού μόχθου και αγώνα, ή κάποιων κανόνων που αν τους ακολουθήσει κανείς θα την κερδίσει.  Χωρίς τη χάρη του Θεού, η μετοχή στην αιώνια ζωή δεν είναι εφικτή. Η αιώνια ζωή είναι μέθεξη, και συνδέεται άρρηκτα με την αγάπη. Η αγάπη έχει χαρακτήρα απόλυτο.Τα όρια του πλησίον είναι απεριόριστα και κάθε άνθρωπος είναι ο πλησίον. Δεν υπάρχουν φραγμοί και διαχωριστικά τείχη. Αν ο χτυπημένος ήταν κάποιος που ανήκε στην τάξη των ιερέων και των λευιτών, ο ιερέας και ο λευίτης θα έσπευδανσε βοήθειά του βλέποντας έναν όμοιό τους να υποφέρει. Ο Σαμαρείτης, τη στιγμή που χωρίς δεύτερη σκέψη σπεύδει να βοηθήσει τον πληγωμένο, δεν έχει καν ¨εαυτό¨.Ο Σαμαρείτης είναι ένας αιρετικός,ένας ξένος σε εκείνα τα μέρη, ένα απεχθές υποκείμενο για τους Ιουδαίους.Παραδίδει τον κακοπαθημένο στα χέρια του πανδοχέα και αναχωρεί. «Πορεύου και συ ποίει ομοίως»,λέγει ο Ιησούς κλείνοντας την παραβολή.Με άλλα λόγια,  

«Μιμήσου αυτόν που πορεύεται ως άνθρωπος της αγάπης».